Locatie De vestiging in Son en Breugel maakt onderdeel uit van het Dommelhuis, een multifunctionele
accommodatie waarin ook het dorpshuis en het theater zijn gevestigd. Deze locatie ligt niet per se
centraal in het werkgebied, maar wel centraal in de gemeenschap Son en Breugel.

Exterieur Het Dommelhuis is een lust voor het oog. Dit culturele dorpshuis is prachtig gerenoveerd,
met respectvol behoud van veel elementen van het kerkgebouw. In de onderste helft van het gebouw
zijn ramen ingebouwd, waardoor het pand een open karakter heeft gekregen. Men ziet weliswaar
niet meteen dat zich binnenin de bibliotheek bevindt, maar men wordt zeker aangemoedigd tot er binnenstappen.

Interieur De voormalige Sint Petrus’ Bandenkerk in Son is een bijzonder prettige plek om te verblijven. De ruimtes zijn open en licht, met veel zitgelegenheid. Bibliotheek, theater en buurthuis gaan op een vloeiende manier in elkaar over. Net als in veel andere bibliotheken is hier een grote trap ingebouwd die ook als publiekstribune kan dienen.

Uitstraling Dankzij de hoge plafonds oogt het gebouw ruim. Wie er binnenstapt begrijpt meteen dat er goed is nagedacht over het beeld dat men van de bibliotheek wil neerzetten: geen uitleenfabriek, maar een ruimte waarin van alles te beleven valt. De locatie van de bibliotheek is zo’n 500 vierkante meter groot. Het was mooi geweest als de boeken meer zichtbaar waren geweest door het hele gebouw, en niet voor zo’n groot gedeelte op deze ene verdieping.

Logistiek Bij binnenkomst ziet de bezoeker wel al enkele kasten met boeken staan, maar de eigenlijke bibliotheek heeft in het gebouw niet de meest prominente plek gekregen. De hoop is dat bewoners ook dit gedeelte van het aanbod zullen vinden.

Programmering Veel activiteiten in de bibliotheek van Son en Breugel zijn gratis of tegen een lage toegangsprijs toegankelijk. Je kunt denken aan cursussen over de digitale samenleving, computercafés, lezingen, kinderactiviteiten, de dementheek en het Taalpunt voor hulp bij taal, lezen en schrijven. Iedere woensdag van 09.00 tot 12.00 uur en op donderdag van 10.30 tot 12.00 uur zijn er inloopspreekuren van het Taalpunt. 

Collectie De collectie voor volwassenen is met nog geen achtduizend titels relatief klein. De jeugdcollectie is met ruim tienduizend banden iets groter. Dit onderdeel van de bibliotheek dreigt qua omvang wat ondergesneeuwd te raken. De materialen lijken wel goed te worden ingezet bij activiteiten.

Online De bibliotheek valt onder de Bibliotheek Dommeldal, die gebruikmaakt van de algemene WaaS-website. Hierop is de belangrijkste informatie te vinden. Daarnaast is er een aparte website van het Dommelhuis, die meer inzicht geeft in wat er in deze multifunctionele accommodatie allemaal te doen is.

Computers en werkruimte Het Dommelhuis heeft een duidelijke verblijfsfunctie. Ook voor inwoners die hier willen werken of studeren, is er ruim voldoende plek. Hiervoor hoef je geen lid te zijn van de bibliotheek.

Tarieven De tarieven van de abonnementen variëren tussen 24 euro voor een klein abonnement (maximaal twee uitleningen tegelijkertijd) en 55 euro (onbeperkt aantal uitleningen). Ook is er een speciaal abonnement van 4 euro per maand voor de Geheugenbibliotheek.

Openingstijden De openingstijden van deze vestiging zijn overzichtelijk: maandag tot en met zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur. Op momenten dat de multifunctionele accommodatie wel geopend is maar de bibliotheek niet, is het nog steeds mogelijk de bibliotheek te bezoeken, maar dan zonder hulp van een medewerker.

Personeel Wie er tijdens de bemenste uren binnenstapt, wordt meteen goed geholpen.

Aantal inwoners Son en Breugel 16.904 (2019).

Na een jarenlange verbouwing opende in de zomer van vorig jaar de voormalige kerk in het Noord-Brabantse Son opnieuw haar deuren, nu als multifunctionele accommodatie. Het is een multicultureel dorpshuis geworden, met behoud van de kerkelijke elementen die het voor veel van de inwoners tot zo’n vertrouwde plek maken.

Son en Breugel is een dubbeldorp aan de rand van de stad Eindhoven, gelegen in landelijk gebied, met veel laagbouw en ruimte voor de natuur. Het is een ietwat vergrijsd werkgebied, waar hogere inkomensniveaus domineren. Een doelgroep die over het algemeen minder gestimuleerd hoeft te worden om te lezen of een cultureel evenement te bezoeken, maar die soms wel wat hulp kan gebruiken in het actief blijven meegaan met de eigen tijd en het verbreden van de eigen blik. Ook een goede toegankelijkheid, zowel qua bereikbaarheid als toegankelijkheid, is voor deze doelgroep belangrijk.

Voor al deze zaken is de bibliotheek gelukkig bij uitstek geschikt. De vestiging in Son en Breugel is in 2022 gerenoveerd en is gehuisvest in de Sint Petrus’ Bandenkerk in Son. De verbouwing van deze kerk uit de wederopbouw is, architectonisch gezien, bijzonder geslaagd. Het vroeg om wat tegenkracht tegenover de lokale politiek, maar inmiddels staat de hele gemeente achter dit prachtige pand, dat duidelijk fungeert als huiskamer van het dorp.

Nederlands Storyhouse
Wie de bibliotheek binnenloopt, ziet duidelijk dat het befaamde Storyhouse in Chester als voorbeeld gediend heeft. Er is hard gewerkt om het imago van de bibliotheek als zuivere boekenplek te doen vervagen. Bij binnenkomst springt niet meteen de collectie in het oog; die bevindt zich juist rondom de verschillende ontmoetingsruimtes, speelplaatsen en werkplekken. Op die manier wordt duidelijk gemaakt dat de collectie geen doel op zich is, maar dienstbaar is aan de maatschappelijke opgaven die je ermee te lijf wilt gaan.

Sinds de heropening heeft de programmering een flinke boost gekregen. Er is een community librarian aangesteld, hier een kennismaker geheten, die in samenwerking met lokale gemeenschappen activiteiten naar het Dommelhuis haalt. Daarnaast zijn natuurlijk ook de gebruikelijke cursussen als Klik&Tik en Werken met de e-overheid aanwezig, wederom aangeboden in samenwerking met een lokale partij.

Taalleerders aan de slag
Het Taalhuis is in deze vestiging enorm populair, vooral op het gebied van Nederlands als tweede taal (NT2). Dit valt deels te verklaren door de nabijheid van hightechbedrijf ASML en de vele expats die dit bedrijf aantrekt. Tientallen vrijwilligers zijn, onder leiding van professional, wekelijks een groep van zo’n vijftig taalleerders van dienst. Uniek is het programma Boekjes en Babbels, waarmee ook ouders van jongere kinderen de lessen volgen. Deze structuur is ontwikkeld in samenwerking met het lokale roc. Nog bijzonderder is dat taalleerders een werkervaringsplek als vrijwilliger in de bibliotheek aangeboden krijgen, zodat ze de opgedane kennis meteen in praktijk kunnen brengen en sneller kunnen doorstromen naar zinvol werk.

De bibliotheek in Son en Breugel heeft ook een prachtig podium. Ook hier is sprake van cocreatie met de doelgroep: in de toekomst is de wens om hier in samenwerking met het sociale domein aan de slag te gaan met mensen voor wie deelname aan culturele activiteiten minder vanzelfsprekend is. Een bruisende bibliotheek, kortom, waar wordt gewerkt aan een hechte lokale samenleving.