Educatiespecialist de Bibliotheek Voorschoten schrijft thrillerreeks

Het werk bevalt haar uitstekend. ‘Het is nooit saai in een bibliotheek. Het is elke dag anders, door de mensen die binnenkomen – al zijn er natuurlijk de vaste klanten. En ik houd ontzettend van boeken, al mijn hele leven. Ik kan misschien ook in een boekhandel tussen de boeken werken, maar hier kun je echt kinderen voor het lezen proberen te winnen. Een groot goed. Het contact met die kinderen iedere dag is geweldig.’

Het werk heeft haar ook doen beseffen dat een bibliothecaris een ideale speurder kan zijn. Zeker in een dorp als Voorschoten – of Ilona Wachters’ Sonsveld – waar een bibliothecaris midden in de samenleving staat dankzij alle contacten met individuele klanten en maatschappelijke organisaties. ‘Als ik hier over straat loopt, moet ik altijd veel mensen gedag zeggen. Veel kinderen, die mij de juf van de bieb noemen. De huiskamer van Voorschoten, was vroeger ook onze slogan.’

En dat verandert niet. ‘We hebben afgelopen zomer een nieuw interieur gekregen, waarmee we boeken veel meer frontaal kunnen presenteren. We konden de kasten van de Rijswijkse bieb overnemen om onze verouderde ijzeren stellingkasten te vervangen. Als je dan merkt hoeveel mensen zich aanmelden om vrijwillig te helpen sjouwen, timmeren of weet ik veel wat, besef je hoeveel mensen nog steeds echt van de bibliotheek houden.’

Altijd al een schrijfster
Het was – zou je kunnen zeggen – ook aan de bibliotheek te danken dat Buurmans eindelijk werk maakte van haar aloude wens om te schrijven. ‘Ik heb dat altijd graag gedaan. Als kind al verzon ik hele verhalen. Ik vond niets heerlijkers dan op school een opstel te mogen schrijven. Later schreef ik dagboeken achter elkaar vol. Ook wel verhalen. Daar deed ik alleen niets mee. Totdat een vriendin zei dat ik dat nooit meer moest doen, gooide ik veel weg.’

De Nederland Leest-campagne rond het thema korte verhalen in 2015 veranderde dat. ‘Bibliotheken organiseerden toen allerlei schrijfcursussen. Voorschoten ook. Ik zat toen in het activiteitenteam en plande de cursus op een moment dat ik zelf mee kon doen. En daarna wilde ik meer. Volgde ik een cursus spannende verhalen schrijven bij Eva Burgers. Ging ik op schrijfretraites en deed ik mee aan wedstrijden, iets wat ik iedere beginnende schrijver kan aanraden.’

De retraites werden mede mogelijk gemaakt door een vriendin die een appartementencomplex in Italië bezit. ‘Veel schrijfretraites in het buitenland zijn harstikke duur. Kun jij niet iets laagdrempeligers opzetten?, vroeg ik.’ En jawel. ‘De deelnemers betaalden volpension, ik hielp mee in de keuken. Overdag kon ik in alle rust de hele dag schrijven. Dat maakt zulke retraites zo heerlijk: meters maken, en ’s avonds overleggen met mensen die hetzelfde doen.’

Een van de wedstrijden waar ze – inmiddels in 2020 – aan meedeed, was georganiseerd door Godijn Publishing: een novellewedstrijd. De hoofdprijs was een auteurscontract. Als een van de vier winnaars werd haar verhaal ‘David & Sara’ gepubliceerd in de bundel Zwarte sneeuw. En toen was ze binnen. Vooral toen bleek dat uitgeefster Elly Godijn van plan was om een digital only-imprint te beginnen en dringend op zoek was naar goede thrillers.

‘Ik had een jaar later weer meegedaan aan haar schrijfwedstrijd. Toen won ik weer. De ketting, zoals het heette, wilde ze toen uitgeven als e-boek. Omdat ze bezig was die e-boekpoot op te zetten vroeg ze of ik meer had. Ja hoor, ik had bijna mijn eerste Ilona Wachters af. Die was met zo’n 40.000 woorden wel iets langer, maar dat was ook goed. Ik kreeg meteen een contract voor de hele reeks. Wilde ze niet eerst iets lezen? Nee hoor, zei ze, jij schrijft goed, dat weet ik al.’

Pseudoniem
Ilona Wachters was ontstaan tijdens een schrijfretraite in Texel met een andere vriendin. ‘Aan het einde van de dag zaten we te dollen over een serie die we onder pseudoniem zouden schrijven. Iemand van wie niemand weet wie erachter zit, met een naam zoals al die andere thrillerschrijfsters met pseudoniem: Kiki van Dijk, Linda van Rijn, Suzanne Vermeer. Omdat daar allemaal iets met water in zit, werd dat Lisette van der Zee, die ook in Sonsveld woont.’

Dat ging toen al om een bibliothecaresse die moorden oplost. Alleen is Buurmans het idee zelf gaan uitwerken, dat ze door haar eigen achtergrond helemaal zag zitten. ‘Mijn vriendin had door privéomstandigheden minder tijd gekregen. En ik zou toch al het schrijfwerk doen. Ik schrijf snel en organisch, van a tot z. Zij schrijft eerder losse scenes die ze later aan elkaar puzzelt. Dus zij zou ideeën verzinnen en ik schrijven.’

Toen hoefde het ook niet meer onder dat pseudoniem te verschijnen. ‘Dat raadde mijn uitgeefster mij af: je moet aan je naamsbekendheid werken!, zei ze.’ Al verschijnt haar werk dus toch niet onder haar eigen naam. ‘Ik vind Buurmans geen mooie naam – sorry pap! – en heb daarom mijn tweede naam gebruikt. Miriam Lucia, dat klinkt mooi. En je staat dan mooi in het midden van het alfabet. In de buurt van mijn favoriete schrijver ook: Stephen King.’

De uitgever bleek Buurmans’ kwaliteiten goed te hebben ingeschat. De Ilona Wachters-thrillers sloegen aan. ‘Hoeveel er verkocht zijn, weet ik niet. Ik moet nog een overzichtje krijgen van mijn uitgever. Via de Lira-cijfers zie ik wel dat de e-boeken via de online bibliotheek vaak zijn uitgeleend. Het fysieke exemplaar van Zwarte sneeuw is hier bijna nooit in huis. En ik hoor steeds vaker: jij bent toch die schrijfster? Heel leuk.’

E-book
In het eigen Voorschoten heeft ‘Miriam Lucia’ dus naam gemaakt. Het zou alleen nog mooier zijn als Het lijk in de bibliotheek en Het meisje in het kanaal ook op papier te krijgen waren. ‘Ik hoor óók van velen dat ze mijn werk willen lezen, maar helaas geen e-boeken lezen. Vooral ouderen.’ En zou het dan niet sneller op de radar komen van collega’s in het land die een thriller willen lezen waarin hun werkplek centraal staat? ‘Tot nu toe heb ik geen reacties uit die hoek gehad.’

Maar ze heeft er alle vertrouwen in dat het er ooit van komt. Ideeën genoeg. ‘Toen de uitgeefster vroeg hoeveel delen Ilona Wachters kan tellen, zei ik: net zo veel als Baantjer’, (waarvan deel 93 deze zomer verscheen, red.)
Het mooie was dat ze ook deze keer reageerde met: ja hoor, prima, ga je gang. ‘Ik zie al voor me hoe ze allemaal op een rij naast elkaar staan. Maar voorlopig ben ik met deel drie bezig. En ik heb al een idee voor een volgend deel.’

En als die evengoed alleen als e-boek verschijnen, maakt Buurmans wel een standalone thriller. Ook dat heeft ze al bewezen te kunnen. ‘Ik heb een thriller van 85.000 woorden af. Na de eerste versie aan een bevriende uitgever te hebben laten lezen, ben ik begonnen met herschrijven. Maar: die publiceer ik nu niet, omdat men zou kunnen denken dat het autobiografisch is. Dat is niet zo. Maar er moet eerst meer tijd overheen voor die gedachte is weggeëbd.’

Nawoord 
Gelijktijdig met het verschijnen van deel 3 als e-book bij H!P Publishing, komen de eerste drie delen van de Ilona Wachters-serie samen uit in een bundel bij Godijn Publishing. Nog even geduld, deel 3 is nog in de maak. U kunt Miriam Lucia volgen via haar Instagram, Facebook en X.  

Geen bibliotheekachtergrond
Buurmans weet precies wat een bibliothecaris wel en niet kan. Sinds ze twaalf jaar geleden als vrijwilliger van de inpandige speelotheek de vacature voor een oproepkracht met nulurencontract zag, heeft ze van alles en nog wat gedaan in de bibliotheek Voorschoten. ‘Ik had geen bibliotheekachtergrond. Ik heb daarvoor allerlei banen gehad, meerdere bij de RVD, en ik deed lang vrijwilligerswerk omdat ik thuis was voor de kinderen.’

Gaandeweg heeft ze zich ontwikkeld tot een van de verantwoordelijken voor educatie – met een dienstverband van 28 uur. ‘De vorige directie wilde dat iedereen wat meer gespecialiseerd werk deed. Gaandeweg vielen andere taken toen weg. Ik ontvang nu scholen hier en ik ga ook regelmatig naar scholen in Voorschoten en soms in Wassenaar. Misschien ga ik binnenkort weer meer doen. In ieder geval tot er een nieuwe manager bedrijfsvoering is, doe ik alle bestellingen.’

Miriam Buurmans is het nooit vergeten. Toen iemand van een forensisch onderzoeksbureau een lezing gaf in de bibliotheek Voorschoten, waar de schrijfster sinds 2011 werkt, vertelde hij dat een bibliotheek de perfecte plek voor een moord is. Zóveel sporen van zóveel mensen, een moordenaar kan er haast niet betrapt worden. ‘Ik heb me sindsdien altijd voorgehouden: daar moet ik wat mee’, vertelt ze op een vrijdagmiddag na afloop van haar dienst.

In september vorig jaar was het zo ver. Toen verscheen bij H!P Publishing, de e-boekimprint van Godijn Publishing, onder het pseudoniem Miriam Lucia Het lijk in de bibliotheek. Het is het eerste deel in een serie rond de veertigjarige bibliothecaresse Ilona Wachters die zo nieuwsgierig en daadkrachtig is dat ze keer op keer de bijnaam recht doet die haar speurwerk haar heeft opgeleverd: Miss Marple. Dit jaar verscheen deel twee: Het meisje in het kanaal.

Buurmans is niet de eerste thrillerschrijfster die een lijk in de bibliotheek legt. Veel liefhebbers zullen bekend zijn met The Body in the Library dat Agatha Christie in 1942 publiceerde – dat gek genoeg niet moet worden verward met Moord in de bibliotheek, dat een vertaling is van een ánder boek van dezelfde schrijfster (en dat, nog gekker, helemaal geen moord in een bibliotheek bevat). Maar dat was natuurlijk een luxe privébibliotheek in een Brits landhuis.

In Het lijk in de bibliotheek ligt het levenloze lichaam van een diabetesarts wel degelijk in de openbare bibliotheek – zaterdagavond, te midden van een paar op de grond gevallen boeken op de volwassenenafdeling. En het leukste is: Ilona Wachters weet de dader te ontmaskeren dankzij de data waar de bibliotheek over beschikt. De uitleengeschiedenis van ieder lid, de mailadressen waarmee iedereen zich aanmeldt voor lezingen, de naw-gegevens in het ledenbestand.

Een lijk tussen de kasten op de volwassenenafdeling. Wat zou de bibliothecaris doen die dat meemaakt? Miriam Buurmans weet het wel: de moord zelf oplossen. De specialist educatie van de Bibliotheek Voorschoten beschreef het – onder haar pseudoniem Miriam Lucia – in het eerste deel van een thrillerreeks rond bibliothecaresse Ilona Wachters.