Kleine bibliotheek met groot aanbod
‘Zo’n prijs winnen is een groot compliment, en een erkenning voor al het werk dat wordt verzet’, vindt Remon. Maar vooral de felicitaties van collega’s van de andere genomineerde bibliotheken deden hem goed. ‘Het bewijs dat het ons echt gegund was, die prijs. Andersom had ik het hun ook gegund, want ik zag veel enthousiaste, ietwat eigenzinnige en vooral authentieke types – zoals die nu eenmaal vaak in de bibliotheekwereld vertegenwoordigd zijn – in de zaal zitten.’

Toen zijn bibliotheek eenmaal genomineerd was, wilde hij eigenlijk ook heel graag winnen, voegt hij er eerlijkheidshalve aan toe. ‘Wij zijn weliswaar een kleine bibliotheekorganisatie, maar hebben een groot cursus- en activiteitenaanbod. Neem bijvoorbeeld ons Taalhuis, waar veel nieuwkomers zich de Nederlandse taal eigen maken. Ieder op hun eigen niveau, van vluchtelingen die nauwelijks onderwijs hebben gehad tot expats met een uitstekende studieachtergrond. Zoiets zorgt voor een netwerk en nieuwe contacten.’

Creatief brein
‘Ik wil liever niet in de belangstelling staan’, zegt Remon, om vervolgens in één moeite door de nieuwe organisatiestructuur van Bibliotheek Dommeldal te belichten. ‘We bestaan uit zes vestigingen: Geldrop, Mierlo, Son en Breugel, Heeze, Leende en Nuenen, met ieder een eigen lokale programmeur. Boeken versturen we gratis van vestiging naar vestiging en zo putten onze leden uit een grotere collectie boeken. En in de nieuwe organisatiestructuur werken we voortaan met drie coördinatoren, voor elke maatschappelijke opgave één: Elke voor Taal- en Leesontwikkeling, Theo voor de Digitale Participatie en Ellen voor een Leven Lang Ontwikkelen.’ Over ánderen praten, dat lukt hem uitstekend!

‘Jezelf inzetten voor een organisatie die goed is voor de samenleving, dat vind ik belangrijk als tegenwicht voor veel narigheid’, aldus degene die wél het creatief brein was achter de promotievideo die Bibliotheek Dommeldal inleverde voor de Beste Bibliotheek-verkiezing. Hierin géén ingehuurde voice-over of een collega die vertelt wat de bibliotheek allemaal in huis heeft, maar bezoekers die hun mening geven. Zoals het meisje dat met fluisterstem meldt dat ze meestal boeken komt lenen als ze zich alleen voelt. Of de jonge moeder die vertelt dolblij te zijn dat ze het gebouw hebben behouden, omdat haar twee kinderen er gedoopt zijn.

Boeken lezen in het biechthok
Aan de huidige locatie van Bibliotheek Dommeldal in de voormalige Sint-Petrus Bandenkerk ging een politiek krachtenspel vooraf. ‘Protesten tegen afbraak van deze kerk, die hoort bij het lokale erfgoed, onderzoek naar de aanwezigheid van vleermuizen, afgekeurde renovatieontwerpen’, vat Remon de voorgeschiedenis samen. Hij is blij met het uiteindelijke resultaat, waarbij de architect erin is geslaagd veel originele details te behouden.

‘Zelfs het vroegere biechthokje met schuifluikje is er nog. Daar kun je nu rustig een boek gaan zitten lezen.’ Hoe fijn het is om, het liefst een beetje onopvallend, je te verdiepen in een boek, weet hij uit ervaring. ‘Als kind ging ik samen met mijn moeder naar de bibliotheek, maar al snel vaak alleen. Hoewel ik stil en nogal introvert was, voelde ik me daar prima thuis. Er hing daar goede energie. En altijd was er dat vertrouwde gezicht van de mevrouw met het getoupeerde haar achter de balie. Je mocht er gewoon jezelf zijn en wegdromen.’

Andere weg
Het is mede door zijn creatieve beroep dat Remon de bouwkundige aspecten van het Dommelhuis naar waarde kan schatten. In een eerdere levensfase studeerde hij namelijk architectuur en stedenbouw aan de Technische Universiteit Eindhoven. ‘Het was mijn jongensdroom. Zoals een ander misschien fantaseert over een carrière als straaljagerpiloot, zag ik mezelf als succesvolle, creatieve en charismatische architect. De werkelijkheid bleek helaas veel minder creatief en charismatisch dan ik had gedacht. Ook minder sociaal. Na een aantal jaren praktijkervaring besloot ik een andere weg in te slaan.’

Die nieuwe weg leidde naar de bibliotheek.

‘Vacatures bekeek ik door mijn oogharen, want ik besefte dat ik een ongebruikelijke achtergrond had. Maar ik had wél de persoonlijkheid die in de vacaturetekst voor een medewerker digitalisering en sociale media werd omschreven: vooruitstrevend, creatief en bedreven met digitale content. Ik paste in de bibliotheeksector vanuit mijn hart.’ Hij herinnert zich nog letterlijk wat de toenmalige bibliotheekmanager tijdens het sollicitatiegesprek zei: ‘We verwachten veel van jou, maar we kunnen je weinig bieden. Wat vind je daarvan?’ Vooral die eerlijkheid kon Remon waarderen. ‘Anders dan bij architectenbureaus waar ze zeiden dat ik wellicht kon blijven als een prijsvraag succesvol zou zijn. Zulke onzekerheid en verwarring, daar kan ik niet goed tegen.’

Respectvol buitengehouden
De negen jaar sinds hij doelgericht voor de bibliotheek heeft gekozen, zijn voorbij gevlogen.

‘Ik ben trots op die negen jaar, want ik voel me bij Bibliotheek Dommeldal goed op mijn plek. Al na een halfjaar kreeg ik een vast contract. Voor sommigen maakt dat misschien weinig verschil, maar voor mij voelde het als niet meer “met elkaar lopen” maar daadwerkelijk door de knieën gaan. Dat vaste contract was voor mij het bewijs van een wederzijdse klik.’

Geldrop is de hoofdlocatie van Bibliotheek Dommeldal, en ook de vaste werkplek van Remon op de afdeling Communicatie. ‘De eerder genoemde kennismakers en coördinatoren zijn verantwoordelijk voor het organiseren en het programmeren. Als er vervolgens bekendheid moet worden gegeven aan de activiteiten, met digitale content, via sociale media en/of onze eigen site, komen ze bij mij. Alle vooroverleggen zijn dan al achter de rug, en dat is prima.’ Hij gaat vervolgens met groot plezier aan de slag om iets te maken. Zoals de promotie rondom het maandthema: Artificial Intelligence.

Deeleconomie
Dankzij zijn bibliotheekjaren en de feedback van managers en collega’s – ‘vaak heel opbouwend en stimulerend’ – kan Remon zich tegenwoordig beter uiten dan vroeger. ‘Ik kan tegenwoordig makkelijker mijn mening geven’, klinkt het nog wel lichtelijk verbaasd. Die mondigheid komt ook van pas als hij, voorafgaand aan de zomervakantie, e-bookspreekuren houdt op de verschillende bibliotheeklocaties. ‘Soms ga ik zelfs naar mensen thuis, als ze erg slecht ter been zijn. Ook die service hoort bij een sociale organisatie als de bibliotheek. Ik ben blij dat ik dit kan doen. Het raakt me als ik dan ter plekke zie hoe eenzaam sommige mensen thuis zitten te verpieteren. Een klein beetje aandacht is dan extra belangrijk.’

Ook heeft Remon een duidelijke mening over de bibliotheekcommunicatie. ‘Ik vind de toon van de landelijke spotjes meestal veel te gezapig. “Wil je ook deelnemen aan de participatiesamenleving? Kom dan naar de bieb.” Voelt iemand zich daardoor aangesproken? Het lijkt me beter om juist de bezoekers te vragen wat voor hen de meerwaarde is, en daar dan iets mee doen, zoals wij in onze promotiefilm hebben gedaan. En wij mogen véél meer uitdragen hoe actueel en modern we zijn! De swapfiets, de fiets die je deelt, is modern en duurzaam. Maar boeken delen, zoals door bibliotheken al eeuwenlang mogelijk wordt gemaakt, dat is als deeleconomie toch even duurzaam?’

liever uit beeld blijft. Gelukkig bleek er nog een kaartje beschikbaar, en zo stond ook Remon te juichen op het podium. ‘In mijn meest modale trui, want ik hoefde niet zo nodig op te vallen.’ Ook zijn werk speelt zich voornamelijk áchter de schermen af. Maar wát hij maakt, staat wel degelijk ‘in the picture’, want Remon is verantwoordelijk voor de website, e-bookservice en alle digitale media van Bibliotheek Dommeldal.

Remon Kappen, stille kracht achter de schermen bij Bibliotheek Dommeldal
Op de dag van het interview is de euforie nog niet helemaal weggetrokken: Bibliotheek Dommeldal (vestiging Son en Breugel) werd tijdens Bibliotheekplaza verkozen tot de Beste Bibliotheek van 2023. En Remon Kappen was erbij! Na wat aarzelen wilde hij toch graag de verkiezing meemaken, aldus de man die zelf